Joan den uztailaren 7an LGTBIQ+ lehen jardunaldia ospatu zen San Eloy ospitaleko ekitaldi-aretoan. Karmele Iglesiak, gure ESIko Pertsonen zuzendariak, eman zion hasiera jardunaldiari, bertaratutakoei ongietorria emanez, eta jarraian "Hablemos de Transexualidad infanto-juvenil " hitzaldia hasi zen. Hitzaldi horretatik Ander de Lasaren hitzaldia nabarmendu behar da, haur transexual baten aita eta Naizen elkarteko kide gisa izandako esperientzia pertsonala ekarri zuena.

Ondoren, Itziar Llarenak eta Artemiss Torresek jardunaldiaren bigarren hitzaldia egin zuten, oraingoan hezkuntza sexual-afektiboari buruzkoa. Bertan azpimarratu zuten pornografiak gazteen erreferentzia gisa duen eragin negatiboa.

Kafearen etenaldiaren ondoren, Verónica Ponte genero indarkerian espezialista eta magistratuaren txanda izan zen “Violencia intradoméstica, de género y delitos de odio” hitzaldiarekin.

Amaitzeko, Lala Mugikak, soziologak, psikologoak eta Aldarte Elkarteko aktibistak kolektiboan izandako aldaketak eta denboran zeharreko aktibismoa azpimarratu zituen bere hitzaldian.

Jardunaldia amaitzeko, galdera-sorta bat egin zen, eta parte-hartzaileak oso pozik agertu ziren lehen jardunaldi honen garapenarekin, aurrerantzean jardunaldi asko egitea espero baita. "Oso harro nago lehen jardunaldi hau nola atera den ikusita, asmoa da urteko jardunaldiak egiten jarraitzea, eta jende gehiago eta hizlari gehiago inplika badaitezke, hobe", adierazi du Artemiss Torres ESIko Berdintasuneko erreferenteak.

Igone Astondoa (Anestesiologoa) eta Esperanza Arribas (Bizkorketako eta ABUko erizain ikuskatzailea) DOA (Denok Osasunaren Alde) GKEko boluntarioak dira.
Biak Guatemala eta Boliviako hainbat tokitara joan dira hainbat urtez, eta bertan egiten dituzte beren proiektuak. Haiekin hitz egin genuen, erakundearen 20. urteurrena aprobetxatuz.

Zein da DOAren lana?
DOA Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundea (GGKE) da, 2002an Donostian sortua.
Kirurgia, Ginekologia, Traumatologia eta Odontologia arloetan programatutako arreta kirurgikoko proiektuak garatzen ditu, irakaskuntza-lanarekin osatuta. Gainera, hezkuntza bereziaren arloan ere lan egiten du, batez ere autismoan.
Guatemalan, La Antigua Guatemala hirian eta Quesada herrian hasi zen lanean; eta, ondoren, Retalhuleun. 2005etik Bolivian ere aritzen da, Boliviako Amazoniako Beni departamenduko hainbat herritan (Trinidad, San Ignacio de Moxos, Magdalena, Rurrenabaque, Guayaramerin, San Borja).

Zerk bultzatu zintuzten DOAko boluntario izatera?

IGONE: Baneukan kezka boluntariotza batean aktiboki parte hartzeko. Gerra garaian Bagdaden kolaborazio batera joateko zorian egon nintzen, baina azkenean ez zen gertatu, boluntarioen eremua asko ezegonkortu zelako eta proiektuak bertan behera geratu zirelako. Orain nire bikotekidea denak DOA erakundea gomendatu zidan, bera bertan aritzen zelako laguntzen. Haiekin harremanetan jarri nintzen, eta duela 18 urte egin nuen nire lehen boluntariotza.

ESPE: Baneukan laguntzeko gogoa, baina erakunde txiki bat aurkitu nahi nuen, non profesionalen arteko kontaktua hurbila izango zen. 2009an izan zen nire lehen boluntarioa. Abuztuan, oporretan nengoela, Igonek deitu zidan, urrian Trinidadera joatea proposatuz, eta zalantzarik gabe onartu nuen. Geroztik, beste lau aldiz errepikatu dut Ginekologiako taldearekin, eta ez naiz batere damutzen.

Nolakoa izan zen zuen boluntariotzako lehenengo urtea elkarrekin?
 

ESPE: lehenengo urtea niretzat onena izan zen, harrigarria, eta zirrara handia eragin zidan. Bi aste joan ginen San Ignacio de Moxosera eta astebete Boliviako Trinidadera. San Ignacion 12-13 orduz jarraian lan egiten genuen, eta artatu genituen paziente gehienak Maniqui ibaiaren eskualdeko Chiman etniako indigenak izan ziren.
 

IGONE: Chimanekin tratatzea talka kultural indartsua izan zen. Ez duzu loturarik haiekin. Bizi diren tokietara heltzeko aukera bakarra da egun batzuetan ibaitik bidaiatzea. Arrantzan, ehizan eta bizirauteko nekazaritzan aritzen dira. Chiman hizkuntza baino ez dute hitz egiten. Xamana da komunitateetako gaixotasunaz arduratzen dena. Ez dute euren gorputza ezagutzen, ez dakite zer den kirurgia bat, ez dute ulertzen zer den ebakuntzaren ondorengo zauri kirurgikoa. Sinestezina da egiten duten fede eta konfiantzako ekintza, ebakuntza egitera etortzea onartzen dutenean.

Suposatzen dut GKEaren lana hara iritsi baino askoz lehenago hasten dela.
Kanpaina kirurgikoek 3 zati handi dituzte: logistika, materialak bildu eta garraiatzea, eta tokian bertan gauzatzea.
Prozesu logistikoan (beti ere agintariekin hitzarmenak sinatu ondoren), “kontraparte”aren figura funtsezkoa da. Tokiko medikuak izaten dira, eta gu hartzeaz gain, azpiegitura, baimen, kudeaketa eta sortzen diren arazoekin laguntzen digute. Era berean arduratzen dira pazienteak aukeratzeaz, ebakuntza aurreko analisiak eta probak antolatzeaz, eta gu joandakoan pazienteen jarraipena egiteaz.
Inguruan behar gehien duten patologietan oinarrituz, eraman behar den  materialaren zerrenda egiten dugu, eta antolatzen da nola egin. Horren ildotik, eskerrak eman behar dizkiogu Osakidetzari emandako laguntzagatik. Izan ere, hainbat ospitalek materiala eman digute, tresnak eman dizkigute, eta materiala esterilizatzen lagundu digute. Era berean eskertzen ditugu boluntarioei baimenak emateko erraztasunak.
Azkenik, irailetik aurrera proiektuak tokian bertan gauzatzen hasten dira. Kirurgilariek, anestesistek eta erizainek osatutako boluntario-taldeak bi edo hiru astez joaten dira destino horietara.

Zergatik errepikatzen duzue urtez urte?
IGONE: nire kasuan eboluzionatzen jarraitzeko erronka da. Pentsatzen duzu nola hobetu dezakezun hau, nola leundu dezakezun hura...? Konpromisoa ere bada, sentitzen duzu ezin diozula huts egin han dagoen jendeari. Ikusi duzu zer den, pertsonak pertsonalki ezagutzen dituzu, aberasgarria da, errealitate asko ikusten dituzu, eta berresten duzu gure ingurunean bizitzea zein pribilegiatua den.
ESPE: jende zoragarria ezagutzen duzu, oso eskuzabala. Emakumeei lagundu ahal diezu Bolivia bezalako herrialde batean, non bi aldiz diskriminatuta dauden, emakume izateagatik eta pobrea izateagatik; oso garrantzitsua iruditzen zait. Errealitate horiek zuzenean ikusteak pentsarazten dizu hemen kexatzen garela han planteatu ere egiten ez diren gauzez, erlatibizatzen ikasten duzula.

Nola kolaboratu DOArekin?
Norbaitek interesa badu, web-orria bisitatzea gomendatzen dugu:
www.doaong.net
www.facebook.com/DOAONG

Gomendatzen dugu YouTuben eskuragarri dagoen “Imprescindible“ dokumentala ikustea (www.doaong.net edo https://youtu.be/3HXIZxWAVPM helbideetan sar daiteke), Txetxu Berruezok zuzendu eta grabatua. Ginekologiako kanpaina kirurgiko bat kontatzen du, barrutik ikusita, eta boluntarioen lanaz gain, Boliviako pazienteen eta medikuen perspektiba islatzen du. Gozatu horren argazki bikainarekin!

Medikamentuen Ondorio Kaltegarrien (RAM) Erregistroa Osabide Globalean partekatzen da lehen mailako arreta eta arreta espezializatuaren bidez, eta Droga-Zaintza Unitateari jakinaraztea errazten du. Farmakozaintzari RAM baten jakinarazpena edozein unetan egin dakioke, bai OGPtik bai OGetik.

Duela gutxi, ekainean, RAM-alertak modulua eguneratu da, errazagoa eta intuitiboagoa bihurtuz. Hala ere, jakinarazpena egiteko urratsak laburbiltzen ditugu hemen:

Ireki alerta-modulua eta bistaratu menua (hiru lerro Osakidetzaren ikurraren azpian).

Hautatu "RAM" atala eta egin klik "Gehitu RAM" (pantailaren goiko eskuinaldean).

Errenkada berri bat bistaratuko da, non hasiera data eta ohar batzuk grabatuko ditugu.

"Bidali UFV" botoian klik egingo dugu (gezi batekin botoi urdina, oharren ondoan).

Hiru taula agertuko dira: lehenengoa agindutako medikazioarekin (gure ustez erreakzioa sortu duen produktua hautatuko dugu), bigarrena testu librearekin produktu gehiago gehitzeko (beharrezkoa bada) eta hirugarrena testu librearekin erreakzioak deskribatzeko (bat baino gehiago erregistratu daitezke).

Egin klik "gorde" botoian (goian eskuinaldean).

Joan den ekainean “Diagnósticos y tratamientos de fisioterapia en la prevención de la salud en la patología respiratoria” ikastaroa egin zen. Bizkaiko zenbait ESItako 20 fisioterapeutek hartu zuten parte ikastaro horretan. Ikastaroa pandemiaren aurretik hasi zen planteatzen, eta hiru egunetan egin zen metodologia teoriko-praktiko baten bidez, eskuratutako ezagutzetan sakontzeko aukera eman zuena. Hizlariak Txagorritxuko ospitaleko hiru fisioterapeuta izan ziren: Aranatze Lopez de Munain, Eva Para eta Michel Pasalados.

“Ikastaro osoa izan zen, iraupen egokia izan zuena, eta irakasleek praktikarako material erabilgarria ekarri zuten” Araitz Garaikoetxea ESIko Errehabilitazio Ikuskatzailearen esanetan.

Kargak eskuz manipulatzea, egunero makineria eta ekipoak gero eta gehiago erabiltzen diren arren, ohiko zeregina da industria eta zerbitzu-enpresa gehienetan, langile askori eragiten diena. Muskuluen gehiegizko esfortzuaren arriskuak edozein unetan ager daitezke lanaldiaren barruan (altxatzea, bultzatzea, kargak eramatea). Horregatik, garrantzitsua da horiei aurrea hartzeko behar diren bitartekoak jartzea. Jarraian, gehiegizko esfortzuen ondoriozko lesioak saihesteko gomendio batzuk aurkezten ditugu.

Intersurgical ospitale-horniduren konpainia bilatzen ari da 2023ko egutegia irudikatzeko argazkiak. Aukeratzen diren 14 argazkiak sarituko dira zenbait oparirekin, hala nola, birentzako afari bat edo birentzako spa eta masaje zirkuitu bat. Parte hartzeko azken eguna 2022/10/03 da. Irakurri oinarri guztiak behan.

2021eko abenduan Osakidetzako Wifi Berriztatzeko proiektua hasi zen.

Sare horrek aukera ematen du, segurtasunez, gaur egun honako hauek ahalbidetzen dituzten elementu teknologiko gehiago gehitzeko:

• Erregistratu pazientearen informazioa ohean bertan Osakidetzako APPen bidez
• Wifi segurua izatea telefono mugikor korporatiboetan
• Elektromedikuntzako aparatuak konektatzea, proben emaitzak pazientearen historia klinikoan zuzenean sartzeko.
• Kalitatezko kortesiazko wifi bat eskaintzea pazienteei eta haien laguntzaileei.

Proiektu hau La Iberia kontsultategian hasi zen, eta gainerako zentroetan hedatzen joan da. Zentro horietatik, honako honetan amaitu da:

• Iberiako Kontsultategian
• San Vicente O.Z.
• Zuazo O.Z.
• Urban O.Z.
• San Eloy Ospitalea (ebakuntza-gelen eremuan izan ezik)

Une honetan hasiko dira elementuak La Paz osasun-zentroan instalatzen eta Kuetoko osasun-zentroan dauden premiak aztertzen.

Proiektu hau 2022a amaitu baino lehen bukatzea aurreikusten da.